W wielu regionach Polski mamy do czynienia z przebogatą tradycją przepięknych strojów ludowych. Każdy region charakteryzuje się unikalnymi wzorami, kolorami i haftami, które odzwierciedlają jego historię i kulturę. Te stroje ludowe, noszone podczas świąt i uroczystości, są nie tylko wyrazem lokalnej tożsamości, ale także dowodem na bogactwo i różnorodność polskiego dziedzictwa kulturowego.
Polskie Stroje ludowe
1. Podlaski strój ludowy
Dla mężczyzny
Lniana koszula wypuszczona na spodnie, opasana krajką; proste lniane spodnie; długa kamizelka; sukmana z wąską stójką przy szyi, odcinana z tyłu w pasie po bokach i ułożona na 6 fałd (po 3 z każdego boku); łapcie z lipowej lub brzozowej kory wiązane konopnym sznurem oplatającym całą łydkę; na głowie rogatywka lub barania czapka.
Dla kobiety
Bluzka z wiązanym szerokim kołnierzem, o rękawach zakończonych mankietami w formie haftowanej falbanki; gorset o przodzie wyciętym w serce, ozdobiony stebnowanym ornamentem lub kabat z taszkiem zapinany z przodu na haftki, o brzegach obszytych plecionym sznurkiem, bogato zdobione cekinami i perełkami; spódnica do kostek, marszczona w pasie, z materiału w pionowe prążki; krótsza zapaska w poziome pasy; na głowie chusta lub czepiec.
2. Góralski strój ludowy (z okolic Beskidu Śląskiego)
Dla mężczyzny
Luźna płócienna koszula o szerokich, wyszytych haftem rękawach, z rozcięciem z przodu i stójką przy szyi; krótka kamizela; wąskie spodnie ze szwami pośrodku tyłu nogawek niezszytych do końca na dole, przepasane długim rzemiennym pasem owiniętym kilkakrotnie (pierwszy zwój ściśle przy pasie, pozostałe opuszczone nawet poniżej pośladków); na nogach skarpety i kierpce, łydka gęsto obwiązana sznurkiem.
Dla kobiety
Koszula zwana ciasnochą sięgająca kolan, na nią nałożony krótki, marszczony kabotek wykończony pod szyją stójką, ozdobiony czerwonym lub czarnym haftem; zamiast spódnicy 2 zapaski (szersza, gładka i gęsto marszczona z tyłu, węższa, z drobnym białym wzorkiem z przodu); wełniane czerwone pończochy ułożone w gęste fałdy i białe skarpetki; na głowie czepek z szeroką wstawką koronkową na czole, a na to chusta zwana szatką.
3. Łowicki strój ludowy
Dla mężczyzny
Koszula zakończona przy szyi gęsto haftowaną stójką, z bufiastymi rękawami ujętymi w szerokie, zdobione mankiety; ciemna kamizela zakrywająca biodra, zapinana na guziki, o haftowanych brzegach i stójce, ściągnięta pasem; szerokie spodnie w pionowe pasy, wpuszczone w cholewy butów; czarny zdobiony kapelusz z niedużym rondem.
Dla kobiety
Koszula biała z szerokimi rękawami w kształcie dzwonów, sięgającymi do przedramienia, ozdobionymi szlakiem z wielobarwnych, haftowanych kwiatów; spódnica szeroka, marszczona, usztywniona, w charakterystyczne pionowe pasy w tęczowych kolorach, dołem obszyta haftowaną w kwiaty szeroką taśmą, zszyta z biustonoszem, sięgająca kolan; krótka, układana w fałdy zapaska.
4. Sieradzki strój ludowy
Dla mężczyzny
Lniana koszula; jednobarwne lub pasiaste portki wpuszczone w buty o długich cholewach; kamizelka zdobiona 2 rzędami guzików z przodu; krótka bluza zwana spencerem w poziome paski, zapinana na klapki, guziki lub pętelki; sfałdowana w tyle sukmana z amarantowymi wyłogami; na głowie rogatywka, kaszkiet lub kapelusz z kwiatkiem albo pawim piórem wsuniętymi za wstążkę.
Dla kobiety
Koszula przy kołnierzyku, mankietach i na ramionach ułożona w fałdki, obszyta koronką tworzącą czasami szeroką falbanę; spódnica prążkowana, fałdzista, dołem wykończona sznureczkiem lub tasiemką; zapaska marszczona, wiązana z tyłu; kaftan z przodem ozdobionym aksamitką, bez kołnierza, z licznymi zakładkami; pasiasta peleryna; na głowie chusta lub czepiec.
5. Cieszyński strój ludowy
Dla mężczyzny
Biała koszula o usztywnionym kołnierzyku, mankietach i przodzie, przy kołnierzyku wiązana czarna lub biała muszka, surdut czarny z wykładanym kołnierzem; czarne, sztuczkowe spodnie; na głowie czarny kapelusz z niedużym rondem.
Dla kobiety
Bluzka zwana kabotkiem z bufiastymi rękawami sięgającymi łokci, ozdobiona przy mankietach, szyi oraz na przodzie bogatym haftem; spódnica wełniana, dołem obszyta niebieską taśmą, zszyta w pasie z aksamitnym gorsetem zwanym żywotkiem, wyszywanym złotym lub srebrnym haftem; fartuch na srebrnym, bogato zdobionym pasie; białe pończochy, czarne zapinane na pasek pantofle na obcasie.
6. Podhalański strój ludowy
Dla mężczyzny
Biała koszula; obcisłe portki zdobione lampasami i kolorowym haftem o geometryczno-roślinnej kompozycji; szeroki bacowski pas; biała lub brązowa bogato haftowana peleryna albo krótki kożuszek o zdobionych brzegach; kierpce z wytłaczanym ornamentem i mosiężnymi ćwieczkami; czarny kapelusz o niedużym rondzie, przystrojony paskiem muszelek.
Dla kobiety
Biała bluzka niemal w całości pokryta okazałym haftem ażurowym; gorset bogato haftowany głównie motywami kwiatów dziewięćsiłu i lilii, sznurowany kolorową wstążką; kwiecista, szeroka spódnica; na głowie kwiecista, wełniana chusta.
7. Łańcucki strój ludowy
Dla mężczyzny
Bała koszula najczęściej wyrzucona na wierzch prostych spodni i przepasana pasem; nogawki ciemnych spodni wpuszczone w cholewy butów; na koszulę narzucona długa, prosta i rozkloszowana do dołu płótnianka zakończona stójką lub marynarka; na głowie nieduży kapelusz ozdobiony szeroką taśmą.
Dla kobiety
Atłasowy lub jedwabny wysoko zabudowany gorset, o charakterystycznych, barwnych wyszyciach i haftach; najczęściej 7 szerokich i haftowanych białych spódnic, noszonych jedna na drugiej; rozkloszowany dołem żupan z granatowego lub czarnego sukna, podszyty czerwonym kirem wywiniętym na wierzch na końcach rękawów i górnej części rozchylonych przodów; na głowie duża chusta częściowo zasłaniająca sylwetkę.
8. Krakowski strój ludowy
Dla mężczyzny
Sukmana biała ze stojącym kołnierzem lub brązowa z kołnierzem trójkątnym, bogato haftowanym; na spodniach ozdobne pasy kilku rodzajów - od szerokich trzosów ze schowkiem wewnątrz, po wąskie, nabijane ćwiekami, opatrzone mosiężnymi brzękadłami, ażurowane, wypalane barwnym safianem; buty z cholewami, czasami karbowane w kostce; na głowie czarny, filcowy kapelusz, rogatywka lub czapka zwana magierką.
Dla kobiety
Biała bluzka rozpinana z przodu o rękawach ujętych w falbaniaste mankiety, wykończona białym haftem; gorset z taszkiem opadającym na biodra (10-12 klap), bogato zdobiony haftem, perłowymi guziczkami, cekinami, szamerowaniem z błyszczących taśm i kolorowych sznurków oraz chwastami i wstążkami; wierzchnia spódnica gęsto marszczona, najczęściej w drobne kwiatki, pod nią druga - biała i haftowana; mały, krótki fartuch; na głowie wianek z kwiatów lub chusta.
Komentarze